ÇORUM İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Köy Seyirlik Oyunları-Halk Eğlenceleri

Köy Seyirlik Oyunları/Halk Eğlenceleri:

Oyun oynamak, toplumun; çocuk-genç-yaşlı, kadın-erkek, idarecitüccar, öğrenci-işsiz, zengin-fakir, köylü-kentli gibi bütün kesimleri veya üyeleri tarafından zevk almak amacıyla gerçekleştirilen gönüllü bir etkinliktir. Çorum’da, tespit edilmiş bazı oyunlar şöyledir: Hacı Baba, Kış Yarısı, Eminem, Fadimem, Topal Kız, Elekçi, Yayık, Kalaycı, Yahudi, Deve, Kartal, Tospağa, Eşek, Çiftçi, Keloğlan, Soku, Ayı, Hasan Baba, Kaplumbağa, Arap, Davarın Yüzü, Tilki ile Tavşan, Kalaycı ve Körüğü, Tarla Sınırı, Kenanoğlu, Tortu, Külhanbeyi.

Toplum hayatında benzer bir işlevi de Halk Tiyatrosu üstlenmektedir. Bu gelenek, daha çok kentlerde gelişmiştir. Türk toplum hayatında; köylü tiyatrosu geleneği, halk tiyatrosu geleneği, saray tiyatrosu geleneği ve batı tiyatrosu geleneği gibi, değişen kültür dönemlerine göre, içeriği ve uygulanışına göre sınıflandırılan tiyatro dönemleri, kategorileri vardır.

Geleneklere dayalı orta oyununun sahnelerde sergilenmesi ve bunun Batı etkisinde kalan tiyatro ile karışmasından meydana gelen tiyatro türü de Tuluat Tiyatrosu olarak bilinmektedir. Tuluat tiyatrosunda, orta oyunu tekniği esas alınmakla birlikte, eski orta oyunlarındaki klasik tipler yerine, günlük hayattan karakterler ön plana çıkmıştır.

Çorum’da derlenen halk eğlencesinin önemli bölümünü oluşturan “Köy Seyirlik Oyunları”nın adları şöyledir:

I.Kuttören ve Söylence kaynaklı oyunlar-Gerçekçi Oyunlar: Ameliyat Oyunu, Ayran Oyunu, Berber Oyunu, Çıkrık Oyunu, Damat Tıraşı, Davarın Yüzü Oyunu, Deli Kız Oyunu, Dillala Oyunu, Enişte Oyunu, Erzakçı Oyunu, Et satma Oyunu, Gurbete Gitme Oyunu, Hacı Oyunu, Kalaycı Oyunu, Kezban Ana Oyunu, Kıskançlık Oyunu, Kız Satma Oyunu, Körük Oyunu, Mercimek Fasulye Satma Oyunu, Miras Kavgası Oyunu, Nal Çakma Oyunu, Natır Oyunu, Sarhoş Oyunu, Sınır Taşı Oyunu, Tıraş Oyunu…

Ölüp-Dirilme ve Kız Kaçırma:
Deve Oyunu, Guyva Çimmesi Oyunu, Hasan Baba Oyunu, Hasan Babası Oyunu.

Hayvan Benzetmeleri: Tavşan Oyunu.

Dilsiz Oyunları-Kukla-Şaka Oyunları: Bebek Oyunu-Kol Oyunu.

Çorum’da bilinen ve oynanan oyunlardan biri de “yüzük oyunu”dur. Yörede “fincan oyunu” olarak da bilinmektedir. Erkekler arasında yaygın olan bu oyunda, arada ezgiyle söylenen ve adına “çığşak” denilen manzum ve mensur edebî metinlerin okunduğu görülmektedir.