ÇORUM İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Dil

Çorum Ağzı

Çorum ağzının, fonetik bakımdan batı şivesine (bu günkü İstanbul ağzına) uymayan çok sayıda farklı kelimeleri vardır.Bu kelimeler ait oldukları gruplarda toplayarak köklerde,eklerde,fiillerde göze çarpan hususiyetlerini görmek mümkündür.

•Ünlüler

a:e

Dene-tane, ecik-azıcık, meşrebe-maşrapa

Madeniz-maydanoz, emme-ama, eyvaz-üvey

a::ı

Kahırdak-kıkırdak,

a:o

Fiston-fistan

e:i

lalin-lalın, ilahne-lahana

iyer-eyer, özeni özeni-özene özene, neni-ninni

heşle-hiçle

e :ü

eyvaz-üvez

e:o

dorotu-dereotu

e:u

doruotu-dereotu

u:ü

gul-gül, gucele-güçlükle

u:ı

punar-pınar

•Ünsüzler (Sessiz Harfler)

Batı şivesindeki bazı ünsüzlerin Çorum ağzında değiştiğini görüyoruz.

b: p

Biş-piş

Bek-pek

b: m

balak-malak, minbar-mumbar

b:l

iskembe-iskemle

ç: ş

heşle-heçle-hiçle

d: z

merzuvan-merdiven

d: t

dene-tane

k: h

yıyhan-yıkan, çıh-çık

ohu-oku

s: z

zabah-sabah

v: f

alaf-alev

r düşmesi :

bi-bir , aslan-arslan, getidim-getirdim

sona-sonra, geti-getir